Borsada Kârı Al (TP) Ne Demek
BY Ahmet Demir
|October 14, 2025Finans dünyasında sıkça duyduğumuz ama çoğu zaman yüzeysel bilinen kavramlardan biri: borsada Kârı Al (TP) ne demek. TP olarak İngilizce olan bu kısaltma, “take profit” yani kâr al emrini ifade eder. Yatırımcıların belirli bir fiyat seviyesine ulaşıldığında pozisyonlarını otomatik olarak kapatmalarını sağlar. Aslında, bu kavram sadece hisse senedi ya da döviz işlemlerinde değil, forex piyasasında da temel bir araçtır. Forex i̇şlemlerinde zararı durdur (stop loss) ve kârı al (take profit) emirleri nasıl kullanılır? sorusunu duymuşsunuzdur — işte TP, o denklemin “kâr alma” tarafıdır.
Bir yatırımcı düşünün. Uzun süredir izlediği bir hisse senedine yatırım yapıyor, fiyat beklediği seviyeye geliyor. İşte o noktada, “artık yeterli kâr elde ettim” diyerek işlemi manuel olarak kapatabilir.
Ancak piyasa sürekli izlenemediği için bu kararı otomatikleştirmek gerekir. TP almak ne demek derseniz, işte tam olarak bu: önceden belirlenmiş bir fiyat seviyesinde pozisyonu otomatik olarak kapatmak demektir.
Kârı Almak (Realize etmek): Mantığı Anlamak
Her işlem sonsuza kadar açık kalamaz. Piyasa fiyatı bazen hızla yükselir, bazen aynı hızla geri döner. Bu nedenle, kârı al (take profit) nedir sorusunun cevabı aslında disiplinle ilgilidir. Yani “kârı koruma refleksidir”.
Bazı yatırımcılar piyasa koşullarına bağlı olarak TP seviyesini teknik analiz aracılığıyla belirler. Destek ve direnç çizgileri, Fibonacci seviyeleri veya hareketli ortalamalar gibi araçlar, kâr hedefinin nerede olabileceği konusunda fikir verir. Ancak burada önemli olan sadece doğru seviyeyi bulmak değil, risk yönetimi açısından mantıklı bir oran kurmaktır. Birçok profesyonel, risk–getiri oranını 1:2 olarak uygular. Yani bir birim zarar riskine karşı iki birim olası kâr hedeflenir. Bu oran, her işlemde garanti anlamına gelmez; sadece disiplinli bir çerçeve sağlar.
Zararı Durdur (Stop Loss) ile Dengeli Strateji
Bir pozisyon açarken yalnızca TP belirlemek yeterli değildir. Zararın sınırını da tanımlamak gerekir. İşte bu noktada devreye zararıdurdur (stop loss) nedir sorusu girer. Stop loss, zarar durdurma emri olarak bilinir; piyasa fiyatı belirli bir seviyeye ulaştığında pozisyonu otomatik olarak kapatır. Amaç, sermayenin kontrolsüz şekilde erimesini önlemektir.
Kârı Al (Take profit) ve Zararı Durdur (stop loss) emirleri, çoğu zaman bir arada kullanılır. Birinin görevi kârı güvenceye almak, diğerinin görevi zararı sınırlamaktır. Bu iki emir, birlikte ele alındığında profesyonel risk yönetimi stratejisinin temel taşlarını oluşturur. Aksi hâlde, piyasa yön değiştirirse tüm kazanç bir anda silinebilir.
Burada önemli olan, bu emirleri yalnızca “kârı artırmak” için değil, disiplini korumak için kullanmaktır. Unutulmamalıdır ki yatırımda sürdürülebilirlik anlık kazançtan daha değerlidir. Bir fiyat seviyesi belirlenir, emir sisteme girilir ve piyasa kendi yolunda ilerler. Sonuç ne olursa olsun, yatırımcı duygusal karar vermekten kurtulmuş olur.
TP Belirlemede Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bazı yatırımcılar TP almak ne demek sorusunu yalnızca “kâr etmek” olarak algılar, ancak işin özü bundan çok daha fazlasıdır. Burada hedef, mantıklı bir plan çerçevesinde hareket etmektir. Her işlemde farklı bir fiyat dinamiği vardır; dolayısıyla her TP seviyesi de aynı olamaz.
Piyasa trendine göre hareket etmek, teknik analiz sinyallerini okumak ve ekonomik takvimdeki verileri dikkate almak gerekir. Mesela, faiz kararı öncesinde piyasa çok volatil ise TP hedefi daha temkinli belirlenmelidir. Bazı yatırımcılar “iz süren stop” (trailing stop) emirleriyle kârlarını korur; fiyat yükseldikçe zararı durdur (stop loss) seviyesi yukarı taşınır. Böylece, pozisyon zarara dönmeden kârın bir kısmı korunur.
Bu yöntem, özellikle uzun vadeli pozisyonlarda kullanışlıdır. Tıpkı TIO Markets yatırımcılarının yaptığı gibi — MT4 ve MT5 işlem platformları üzerinden bu tür emirleri otomatik şekilde ayarlayabilirler. Bu sayede, yatırımcı piyasayı anlık takip etmese bile sistem belirlenen sınırlar içinde pozisyonu yönetir. Profesyonel yatırımcılar için bu, hem zamandan tasarruf sağlar hem de hatalı duygusal kararların önüne geçer.
Emir Yönetimi ve Gerçekçi Yaklaşım
Borsada ya da forex piyasasında emir vermek, sadece birkaç tıklamadan ibaret değildir. Kulağa basit gelir, ama arkasında ciddi bir planlama yatar. Her emir, ister kârı al, ister zararı durdurolsun, aslında bir düşüncenin, bir beklentinin, bazen de bir korkunun sonucudur. İşin ilginci, çoğu yatırımcı teknik analiz bilir ama duygularını yönetemez.
Şöyle düşünün: Bir pozisyon açıldı, fiyat yükseliyor — sevinç, ardından endişe. “Ya daha da yükselirse?” diye beklemek. Tam o anda kârı alnedir sorusu, teoriden çıkıp pratiğe dönüşür. Kâr hedefini koymazsanız, o pozisyonu zamanında kapatmak zorlaşır. Birkaç dakika geç kalırsınız ve piyasa yön değiştirir. İşte TP almak ne demek sorusunun altında yatan gerçek budur: fırsatı korumak, duyguları devre dışı bırakmak olarak görülebilir.
Bazı yatırımcılar, örneğin TIO Markets kullanıcıları, risk yönetimi stratejilerini öğrenmek için kaynaklar kısmından bu konuda detaylı rehberlere ulaşabilirler. Platformun eğitim bölümleri, sadece teknik bilgi vermez; aynı zamanda disiplinli düşünmeyi de öğretir. Yani, “ne zaman işlem yapılmaz” konusunu da öğrenirsiniz ki bu belki de “ne zaman yapılır” kadar değerlidir.
Hisse Senedinde Zararı Durdur (Stop Loss) Nasıl Yapılır?
Şimdi gelelim en sık sorulanlardan birine: hisse senedinde zararı durdur nasıl yapılır? Temel prensip, aslında döviz işlemleriyle aynıdır. Önceden belirlenmiş bir fiyat seviyesine ulaşıldığında pozisyonu otomatik olarak kapatan bir zararı durdur emri emri verirsiniz. Ama detaylar farklıdır. Çünkü hisse senetleri, forex paritelerine göre daha düşük likiditeye ve farklı işlem saatlerine sahiptir.
Bir örnek verelim: Diyelim ki bir yatırımcı 100 TL’den bir hisse aldı. Zarar durdurma seviyesini 95 TL olarak belirledi. Yani fiyat bu seviyeye düşerse, sistem otomatik olarak satış işlemini gerçekleştirecektir. Amaç, küçük bir kayıpla pozisyonu kapatarak daha büyük zararlardan kaçınmaktır. Böylece, yatırımcı sermayesini korur, duygusal karar vermekten uzaklaşır.
Bazı profesyoneller, zararı durdur seviyesini sadece teknik göstergelere değil, haber akışına da göre ayarlar. Örneğin, şirket bilançosu açıklanmadan önce daha sıkı bir zarar durdurma seviyesi belirlenebilir. Bu şekilde olası dalgalanmalara karşı korunma sağlanır. Kısacası, “tek doğru” yoktur; doğru şekilde planlamak gerekir.
Kârı Al (TP) ve Zararı Durdur (SL) Dengesini Kurmak
İyi bir stratejinin sırrı, dengeyi bulmaktır. Sadece kârı al emri koymak veya yalnızca zararı durdur belirlemek yeterli değildir. Bir pozisyonun iki ucu vardır; biri güvenlik, diğeri fırsattır. Ve bu ikisi birbirine bağlı olarak hareket eder.
Kimi zaman piyasa öyle hızlı değişir ki önceden belirlenmiş bir emir bile yetişemeyebilir. Bu durumda “slippage” yani kayma yaşanabilir. O yüzden yatırımcılar, limit emirleriyle birlikte stop türlerini de kullanırlar. Bir anlamda, “yedek paraşüt” gibidir bunlar.
Kârı al emri yani take profit, riskle birlikte düşünülmelidir. Çünkü kâr tek başına anlamlı değildir; riskle ölçülür. Bir işlemde ne kadar risk aldıysanız, o kadar kâr hedefi belirlemek mantıklıdır. Bunu yaparken piyasa fiyatı, volatilite, haber trafiği gibi faktörler mutlaka hesaba katılmalıdır.
Uzun vadeli yatırımcılar içinse, sabır en güçlü silahtır. Bazı pozisyonlar haftalarca açık kalabilir. Burada devreye otomatik olarak çalışan emirler girer. Bir kez ayarlarsınız, sistem sizin yerinize bunu uygular. İşte bu, yatırımcının stresini azaltır ve süreci daha profesyonel hale getirir.
Ayrıca, TIO Markets yatırımcıları bu emirleri doğrudan zararı durdur ve kârı al emirlerini uygulamalı olarak denemek için Demo Hesap üzerinden test edebilir. Gerçek piyasa koşullarında risksiz pratik yapmak, hataları önceden fark etmeye yardımcı olur. Sonuçta, bilgi kadar tecrübe de önemlidir — özellikle de piyasada her saniyenin değeri varken bu elzemdir.
Gerçek Hayattan TP Kullanım Örnekleri
Teori bir yere kadar. İş pratiğe geldiğinde işler değişiyor. Birçok yatırımcı, borsada TP ne demek sorusunu tam olarak anlamadan işlem açıyor. Sonuç? Fırsatlar kaçıyor ya da kâr göz göre göre eriyor.
Basit bir örnek düşünelim. Bir yatırımcı EUR/USD paritesinde alış işlemi yapıyor; giriş fiyatı 1.0800. Analizine göre 1.0860 civarında bir direnç var, oraya kadar yükselirse çıkmak istiyor. Ama piyasayı sürekli takip edemeyeceğini biliyor. Bu yüzden kârı al emrini o seviyeye koyuyor. Fiyat hedefe ulaştığında sistem pozisyonu otomatik olarak kapatıyor. Ne “keşke” var, ne “biraz daha bekleseydim” durumu var. Böylece plan uygulanmış oluyor.
Aynı senaryoda zararı durdur da devrede. Fiyat 1.0760’a düşerse sistem pozisyonu kapatıyor. Böylece zarar kontrol altında kalıyor. İşte zararı durdur nedir sorusunun gerçek cevabı bu: kontrolü kaybetmemek. Fiyat seviyesi önceden belirlenmiş, duygular araya giremiyor bu durumda.
Gerçekten profesyonel yatırımcıların farkı burada ortaya çıkıyor. Onlar kaybetmekten korkmuyor; çünkü ne kadar kaybedebileceklerini zaten biliyorlar. Her işlem, risk–getiri dengesiyle tanımlı. Ve evet, bu da bir alışkanlık meselesi. İlk başta zor gelir, ama zamanla bu içgüdüye dönüşür.
TP Hesaplama: Sayılardan Fazlası
Peki, TP nasıl belirlenir? Rakamlar tek başına yetmez. Bir hedef koyarken teknik analiz elbette önemlidir; ancak piyasa her zaman grafikteki gibi davranmaz. Kimi zaman bir haber gelir, tüm tablo değişir. Bu yüzden temel analiz de göz ardı edilmemelidir.
Bazı yatırımcılar ATR (Ortalama Doğru Aralık/Average True Range) göstergesini kullanır; fiyatın ortalama volatilitesine göre TP seviyesini belirler. Kimi de geçmiş fiyat hareketlerini inceler, destek–direnç bölgelerini baz alır. Hepsi geçerli yaklaşımlardır, ama asıl mesele “kendine uygun olanı” bulmaktır. Çünkü herkesin risk algısı farklıdır. Birine göre makul olan, diğerine fazla agresif gelebilir.
Burada küçük bir gözlem: Çoğu yeni yatırımcı, TP’yi belirlerken yalnızca “kâr hedefi” düşünür, ama “süreyi” hesaba katmaz. Oysa zaman faktörü de kritiktir. Uzun vadeli işlem açan biriyle kısa vadeli yatırımcı aynı hedefi koyamaz. Bekleme süresi, hedef oranı kadar stratejiyi de değiştirir.
Bu yüzden TIO Markets kullanıcılarının sıklıkla yaptığı şeylerden biri, teknik analiz araçlarıyla doğru seviyeleri belirlemek için platform üzerindeki grafik göstergelerini özelleştirmektir. Kimi RSI ekler, kimi Bollinger Bands; herkes kendi tarzına göre hareket eder. Ve bazen, en küçük ayar bile büyük fark yaratır.
TP ve Duygusal Disiplin
Şunu kabul etmek gerekir: yatırımda en zor şey, kendinizle baş etmektir. Kazandığınızda açgözlülük, kaybettiğinizde panik gibiiki uç, aynı hatayı doğurur — kontrolsüzlük. İşte kârı al ne demek sorusunun gerçek anlamı burada derinleşir: disiplini otomatikleştirmek.
TP, bir güvenlik kilidi gibidir. Kararı siz verirsiniz ama uygulamayı sisteme bırakırsınız. Otomatik olarak devreye girer, çünkü piyasa bazen saniyeler içinde yön değiştirir. Bu nedenle “kârı al” kavramı sadece kazançla değil, korunmayla da ilgilidir.
Bazı durumlarda yatırımcı TP’yi kaldırır, “nasılsa biraz daha gider” der. Ama o “biraz daha” genellikle pahalıya patlar. Yatırımcıların en sık yaptığı hata, planı değiştirmektir. Oysa plan zaten sizi korumak için vardır.
Uzun vadeli bakıldığında, küçük ama düzenli kazançların büyük sıçramalardan daha sürdürülebilir olduğu görülür. Bunu fark eden biri için kârı al artık bir araç değil, bir alışkanlıktır.
Sonuç
Kısacası, borsada TP ne demek sorusuna verilecek en net cevap: Planlı olmanın, duygulara değil stratejiye güvenmenin adıdır. TP, sadece “kârı al” değil, aynı zamanda “kendini koru” anlamına gelir. Zararı durdur ile birlikte kullanıldığında, yatırımcının en önemli risk yönetimi araçlarından biri olur.
Her yatırımda olduğu gibi burada da doğru şekilde kullanmak belirleyicidir. Yani ne zaman, hangi seviyede ve hangi piyasa koşullarında devreye alınacağı önemlidir. Bunlar öğrenildikçe, işlem disiplini de gelişir.
Son bir not: Bu süreçte hatalar kaçınılmazdır, ama her hata öğretir. Ve deneme yapmak isteyenler için TIO Markets, zararı durdur (stop loss) ve kârı al (take profit) emirlerini uygulamalı olarak denemek için Demo Account seçeneğini sunar. Gerçek para riske atmadan, piyasanın nabzını tutmak mümkündür.
Sonuçta, yatırım bir yarış değil; sabır, disiplin ve bilgi oyunudur. Doğru yönetildiğinde, her işlem bir deneyim, her deneyim bir ders olur. Ve belki de uzun vadede kazandıran, bu farkındalığın kendisidir.
Risk feragatnamesi: CFD'ler karmaşık enstrümanlar olup, kaldıraçtan dolayı hızla para kaybedilmesi gibi yüksek seviyede risk söz konusudur. CFD'lerin işleyişini ve para kaybetme riskini alma hususunu anlayıp anlamadığınızı gözden geçirmelisiniz. Kesinlikle kaybetmeyi göze alamadığınızdan fazla para yatırmayın. Profesyonel müşterilerin karşı karşıya kaldığı kayıplar, yatırılan parayı aşabilir. Lütfen risk uyarısı politikamızı okuyun ve tam olarak anlamadığınız hususlar varsa, bağımsız profesyonel tavsiye alın. Bu bilgiler, ABD ve OFAC (Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisi) dahil ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla, belirli ülkelerde/bölgelerde ikâmet edenlere gönderilmek veya bu kişilerce kullanıma yönelik değildir ve bu amaç doğrultusunda hazırlanmamıştır. Şirket, yukarıda belirtilen ülke listesini kendi takdirine bağlı olarak değiştirme hakkını saklı tutar.
Join us on social media
Ahmet Demir, mühendislik geçmişini küresel piyasalara ve yatırıma olan derin ilgisiyle birleştiriyor. Problem çözme ve veri analiziyle olan ilgisi, onu ticaret dünyasını keşfetmeye doğal olarak yönlendirdi ve burada son beş yılını pratik stratejiler ve içgörüler geliştirerek geçirdi. Yazıları aracılığıyla, Ahmet karmaşık finansal fikirleri açık ve uygulanabilir bilgilere dönüştürmeyi amaçlıyor. Misyonu, diğerlerini ticarete güvenle ve bilinçli bir zihniyetle yaklaşmaya ilham vermektir.
Related Posts
